Niet medicamenteuse

Bij een juiste therapie van bedplassen staat het kind centraal en niet zozeer het bedplassen. Een kind dat er zelf niet mee zit, moet (en kan) men dan ook niet behandelen. De motivatie van het kind, en van de ouders, is de belangrijkste voorwaarde voor succes. Een aantal algemene therapeutische principes van iedere therapie zijn daarnaast:

  • regelmatige begeleiding
  • stimuleer actieve participatie en de verantwoordelijkheid van het kind
  • maak een behandelplan
  • start niet op een onrustig moment of vlak voor een belangrijke gebeurtenis
  • prijs het kind bij inzet en betrokkenheid
  • vier resultaat, straf niet
  • verwacht niet te veel en te snel
  • help het kind met succes en met teleurstellingen

 

Positieve stimulatie

Een eerste stap in elke behandeling is het kind te prijzen of te belonen als het een nacht droog gebleven is. Straffen wanneer het mis gaat maakt het kind alleen maar nerveuzer. Het bedplassen neemt daardoor toe en het kind ontkent het probleem liever dan mee te werken aan een oplossing.
Bedenk daarbij dat het niet in alle culturele milieus een vanzelfsprekendheid is om kinderen te prijzen! In hun gezinssituatie, met name bij allochtone patiënten, is dit moeilijker bespreekbaar.

 

Kalender Methode

Een methode van positieve stimulatie is de kalendermethode: iedere keer als het kind een nacht droog gebleven is, mag het een zonnetje of sterretje op een kalender tekenen. Voor een bepaald aantal zonnetjes of sterretjes krijgt het kind dan een vooraf afgesproken beloning.

 Plassen-lezen -Plassen

Een van de eerste maatregelen naast beperken van de vochtopname enkele uren voor het slapen gaan is Plassen-Lezen-Plassen.
Na het uitplassen voor het kind naar bed gaat, wordt het rustig liggend in bed voorgelezen, of  leest zelf. Gedacht wordt dat door deze rust de urineproductie gestimuleerd wordt en dat door opnieuw te uitplassen voor het werkelijke slapen het kind met minder urine in het lijf de nacht begint.

Wekken

Opnemen van het kind houdt in dat het kind ’s avonds wakker wordt gemaakt en dan even gaat plassen. Dit kan voordat de ouders zelf naar bed gaan. Sommige kinderen plassen al vrij snel nadat ze slapen in bed. Opnemen moet dan eerder gebeuren. Niet vaker dan 1 maal per nacht. Maak uw kind daarbij wakker, anders leert het slapend te plassen en dat is niet de bedoeling.

Als het kind door opnemen moeilijk weer inslaapt en de volgende dag niet uitgerust is dan kan volstaan worden met opnemen zonder het kind wakker te maken. Eventueel kan dan ook overwogen worden het kind niet goed wakker te maken en half slapend te laten plassen. Dit geldt ook voor kinderen in de overgangsfase naar droog worden. Als het kind met halfslapend plassen droog blijft, dan dit gewoon voortzetten en bijvoorbeeld na 3 maanden tijdelijk stoppen en kijken wat het effect is.

Afspraken met het kind

Het is belangrijk om van tevoren goed met het kind af te spreken op welke manier het wakker gemaakt wil worden. Dit kan op verschillende manieren, bijvoorbeeld:

  • gewoon zachtjes wekken
  • met een van tevoren afgesproken wachtwoord

Laat het kind dan zelf naar de wc gaan en praat rustig tegen het kind, zodat het goed wakker blijft totdat hij/zij weer in bed ligt. Als het kind de rest van de nacht droog blijft, kan het opnemen elke avond met een half uur vervroegd worden net zolang tot men bij het tijdstip is aangekomen dat het kind één uur in bed ligt. Als het kind na het opnemen moeilijk in slaap komt en ’s ochtends moe is, dan is het beter om (tijdelijk) te stoppen.

Voordeel / Nadeel

Het voordeel van deze methode is dat het makkelijk voor een korte periode gedaan kan worden en het moraal van het kind wordt opgevijzeld. Het nadeel is dat de ouders de verantwoordelijkheid op zich nemen.

 

Wekken met Wachtwoord

Recente onderzoeken hebben aangetoond dat ” wekken met een wachtwoord” wat vroeger geadviseerd werd de kans op droog worden niet vergroot, in vergelijking met “wekken zonder wachtwoord”.

 

Therapie: De plaswekker

De plaswekker is de meest geadviseerde methode tegen bedplassen bij kinderen die gemotiveerd zijn om van het bedplassen af te komen en minimaal 6 jaar oud zijn. Hier vindt u al onze informatie over de plaswekkertraining.

 

De Droogbedtraining

De Droogbedtraining is verdeeld in drie fasen:

Fase 1

Deze fase kan het beste worden uitgevoerd in de nacht voorafgaand aan een vrije dag zodat ouder en kind de volgende dag kunnen uitslapen. In deze nacht wordt het kind elk uur gewekt met de plaswekker. Deze fase is verdeeld in vijf onderdelen:

  • Een uur voor bedtijd
    De ouder neemt de te volgen stappen door. De plaswekker en broekje worden klaargelegd. Begonnen wordt met een positieve oefening. Een wachtwoord wordt afgesproken dat het kind moet noemen bij het wekken
  • Bedtijd
    Kind mag nog wat drinken, gaat naar bed en de ouder vertelt nog een keer wat die nacht gaat gebeuren. De plaswekker wordt aangezet en het kind kan gaan slapen. Eén van de ouders blijft de hele nacht op om te helpen.
  • Ieder uur na bedtijd
    Het kind wordt ieder uur zo goed mogelijk gewekt, zegt het afgesproken wachtwoord en gaat naar de w.c.
    Als het broekje van de plaswekker en de lakens nat zijn, is dat een ongelukje (zie
  • Ongelukje, de wekker gaat af
    Geef het kind de gelegenheid om zelf de wekker uit te zetten. Als het kind wakker is, vertel dan op neutrale toon dat het geplast heeft. Laat het kind naar de w.c. gaan om verder te plassen. Doe een verschoningsoefening met het kind.
  • ’s Ochtends
    De training eindigt om 6 uur of op de tijd dat het kind gewend is op te staan. Laat het kind uitslapen. Leg de nadruk op de dingen die goed zijn gegaan. Geef in de loop van de dag nog minstens 5 keer een compliment.

Fase 2

De nachten na de eerste intensieve nacht  wordt voor het slapen gaan begonnen met 5  positieve oefeningen. Het kind wordt verteld dat het fijn is dat het droog blijft en dat na een ongelukje de positieve oefeningen en de verschoningsoefeningen nodig zijn.
’s Nachts wordt het kind op een vaste wektijd wakker gemaakt beginnend bij 0.30 uur. Na iedere nacht wekt de ouder het kind een half uur vroeger.
Bij een ongelukje herhaalt de procedure zich als in fase 1, onder d.
Na een droge nacht complimenteren de ouders het kind.

Fase 3

Als het kind 21 nachten achter elkaar droog is geweest, is de training klaar. Dit betekent dat:

  • De plaswekker niet meer gebruikt wordt;
  • De ouders complimentjes moeten blijven geven;
  • Wektijd stoppen na 4 weken droog zijn.

Bij een ongelukje worden weer verschoningsoefeningen en positieve oefeningen (zonder wekker) gedaan. Als binnen een week 2x een ongelukje voorkomt, dan moet fase 2 opnieuw uitgevoerd worden totdat weer 14 droge nachten achter elkaar zijn bereikt.

Positieve oefening: Op bed wordt een leuk spelletje gedaan. De ouder zet onopvallend de wekker aan, waarop het kind als de wekker afgaat deze zelf afzet om vervolgens de oefening af te maken (opstaan, wekker afzetten, broekje uitdoen, naar de w.c. gaan enz.)

Verschoningsoefening:

  • Kind doet een schone pyjama aan
  • Kind haalt natte lakens van bed, pakt natte pyjama en brengt ze naar de wasmand
  • Kind pakt schone lakens en maakt (evt. met hulp) het bed op
  • Ouder maakt plaswekker weer gereed
  • Kind mag iets drinken
  • Instructies en wachtwoord voor het komende uur herhalen.

Klinische Droog Bed Training

De DBT in groepsverband is bedoeld voor zeer hardnekkige oudere bedplassers. Alvorens in aanmerking te komen voor deze klinische DBT heeft het kind alle andere behandelingen (zie paragraaf 1, de stappen 1, 2 en3) al doorlopen zonder resultaat. De professional neemt een extra anamnese af met aandachtspunten om zicht te krijgen op het probleem en om de juiste behandeling voor te stellen.